Energia Jutro, Projekt Arting 2013

Jeszcze w okresie studiów, początkowo z niedowierzaniem, przyjąłem, że każdą rzecz można określić trzema parametrami, którymi są: materia, energia, informacja. Teraz jestem przekonany, że warto wrócić do tych podstawowych pojęć by zrozumieć istotę projektowania, chociaż przedmioty różnią się między sobą strukturą, rodzajem materiału, stopniem złożoności czy funkcją.

Ukształtowanie kubka przez garncarza z kawałka gliny wymaga pewnego wysiłku, zręczności palców rzemieślnika i wiedzy jak go stworzyć, czyli informacji. Oczywiście bez energii cieplnej, której wymaga wypalenie kubka w piecu garncarskim nie spełniłby swej roli, czyli funkcji, której oczekujemy. Rakieta kosmiczna to przeciwieństwo przykładu poprzedniego, o tysiącach części zróżnicowanych materiałowo i strukturalnie, wymagająca ogromnej specjalistycznej wiedzy do opracowania technologii wykonania oraz użytkowania. Ta wiedza to też informacja. No i oczywiście konieczna jest energia do wytworzenia każdej części i ogromna moc silników by unieść rakietę w przestrzeń kosmiczną. 

Ale żyjemy w otoczeniu przyrody, gdzie też potrzebne są te trzy czynniki: energia słońca i węgiel jako jeden z wielu podstawowy budulec roślin czy w ogóle świata ożywionego, a przez rośliny pobierany z dwutlenku węgla znajdującego się w powietrzy. Potrzebna jest również informacja czyli w tym przypadku kod genetyczny.

Tak więc bez energii obejść się nie można! Aktualnie jej wytworzenie wiąże się przede wszystkim z procesami spalania paliw, które w naturze powstawały prze miliardy lat a teraz w krótkim okresie czasu skutkują emisją dwutlenku węgla do atmosfery. Nie możemy dopuścić do tego by ekspansja cywilizacji w otoczenie zdestabilizowała przyrodę, klimat i wszystkie naturalne procesy. Stąd konieczność powrotu do "pierwotnych" źródeł energii jak.: słońca, wiatru, spadku wody, pływów, geometrii i energii zmagazynowanej w biomasie np.: w roślinach, jako paliwa naturalnego. Te źródła określamy jako odnawialne źródła energii będące integralnym składnikiem otaczającego nas świata. Tak więc energia jest tym czynnikiem, który decyduje o możliwościach kreacyjnych, wytwórczych a jednocześnie o sensownym wykorzystaniu tych produktów. To zadanie dla designerów by energię, materię i inwencję łączyć w optymalny dla potrzeb człowieka sposób minimalizując jednakże niekorzystny wpływ na otoczenie. Zrównoważony rozwój, o którym coraz częściej się mówi to aktualnie hasło przewodnie dla całego szeregu procesów, to minimalizacja zużycia energii i materiałów przy konieczności zaspokajania potrzeb i poziomu komfortu. jednakże spełnienie tych oczekiwań wymaga coraz większej wiedzy i to wiedzy interdyscyplinarnej.

Zmieniona formuła organizacyjna naszego konkursu, wiążąca go z wydziałami wzornictwa na uczelniach artystycznych oraz współpraca Urzędu Miejskiego w Bielsku-Białej z Fundacja, która jest na bieżąco związana z projektowaniem form przemysłowych, ma na celu podniesienie rangi konkursu i zaadresowanie do osób przygotowanych do wielopłaszczyznowego traktowania projektowania produktu. Mogą to zrealizować tylko przygotowani projektanci rozumiejący zasady wyt2warzania i eksploatacji produktu występującego w bezpośrednim otoczeniu człowieka.

Tematem przewodnim tegorocznego konkursu jest energia. Projektanci przystępujący do konkursu mieli za zadanie zaprojektowanie produktu tak aby minimalizować zapotrzebowanie na energię, wykorzystać ją jak najbardziej efektywnie i znaleźć możliwość wykorzystania odnawialnych źródeł energii czy zaproponować produkt w interesujący sposób wykorzystując energię. Tematyka ta będzie coraz częściej najważniejszym zadaniem w kreowaniu nowych produktów i modernizacji istniejących. Efektywność energetyczna i innowacyjność to priorytetowe kierunku w aktualnej polityce Unii Europejskiej. Ważne by pobudzać inwencję designerów i ukierunkować na optymalizację wykorzystania energii tak w procesie produkcji jak i eksploatacji produktu z uwzględnieniem aspektów ergonomii. To nie tylko ma służyć w ochronie środowiska ale i ograniczaniu kosztów produkcji i użytkowania urządzeń.

Tekst: Zbigniew Michniowski

Tekst pochodzi z magazynu ENERGIA JUTRO - Projekt Arting 2013